Bán được giá cao nhờ có cuống

Một  tay cầm trái bưởi to tròn, một tay cầm cái núm quả vẫn còn chùm lá xanh  mới mua ở chợ về, chị Đỗ Thị Nương ngụ tại phường Tân Thới Hiệp, quận  12, TPHCM than thở: "Thấy bưởi năm roi ngon quá nên chọn quả còn cuống  mua cho tươi, nào ngờ lại là cuống giả, cuống bị gắn bằng keo, vừa về  đến nhà là rụng ra liền!".

Là chỗ thân quen, chị  Hoa, một tiểu thương bán hàng trái cây tại chợ An Phú Đông, quận 12  không ngại "chia sẻ" với chúng tôi bí quyết dán cuống quả. Chị cho biết:  "Keo con voi 502 được dùng để gắn cuống có độ dính nhanh nhất. Keo dễ  dán nhưng cũng dễ gãy. Quả mà còn núm đa số là gắn keo, chứ hàng đổ  thùng đổ xe đến bến bãi khó mà giữ nguyên núm quả, nhất là đối với quýt,  bưởi. Quả còn núm lá xanh tươi bao giờ cũng được giá hơn và bán chạy  hơn".

Chị Hoa hướng dẫn chúng tôi cách gắn keo  không rớt ra ngoài vỏ quả để khi cắm cuống sẽ dính khít giống như thật.  Chị Hoa và nhiều tiểu thương, thương lái bán và đổ mối hoa quả ở các chợ  đều thừa nhận, việc dán như vậy khiến hàng bán chạy hơn.

Quả bưởi được dán cuống

Tại chợ căn cứ 26, chợ An Nhơn (quận Gò Vấp), chợ  tạm ngã tư ga (quận 12)... những trái bưởi bày trên kệ núm quả nhiều lá  xanh rì, trọng lượng mỗi quả không dưới 2kg, giá bán quả còn núm cành  khoảng 35.000-40.000đ/kg, còn quả không cuống chất lượng tương tự, cùng  là bưởi năm roi thì giá chỉ 20.000-25.000đ/kg. Quýt đường còn cuống lá  giá 45.000-50.000đ/kg, không cuống chỉ 30.000-35.000đ/kg. Không chỉ dùng  keo 502 dính cuống cho quýt, bưởi mà nhiều hoa quả khác cũng bị dính  cuống bằng keo, nhất là vào những ngày lễ, rằm, khiến người mua khó phát  hiện.

Ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe

Theo  TS Phan Thế Đồng, nguyên Trưởng khoa Khoa Công nghệ Thực phẩm, trường  Đại học Nông Lâm TP HCM, tuy chưa có phân tích mức độ độc hại của hóa  chất từ keo ngấm vào thịt quả nhưng đã là hóa chất, sản phẩm dùng cho  công nghiệp thì tuyệt đối không được dùng trực tiếp lên hàng hóa là hoa  quả, thực phẩm.

Với keo 502, thành phần dung môi  dễ dàng bay hơi sau ít phút ngoài không khí, nhưng những thành phần độc  hại khác khó tan, vẫn tồn tại, người ăn phải dù với hàm lượng thấp, có  thể không gây độc ngay nhưng sẽ tích lũy trong cơ thể, sau thời gian dài  mới phát bệnh...

Hoa quả còn cuống sẽ bán được giá cao hơn

TS Hà Thúc Chí Nhân, Phó trưởng khoa Khoa học Vật  liệu, Đại học Khoa học Tự nhiên TPHCM cho biết, keo 502 là dạng lỏng,  thành phần chủ yếu là cyanoacrylate, methylene chloride, ethyl, acetate,  dung môi toluene và một số phụ gia. Nếu ngửi methylene chloride liên  tục trong thời gian dài thì hệ thống thần kinh trung ương sẽ bị tổn  thương nặng dẫn đến nhức đầu, chóng mặt, nôn mửa, mất trí nhớ.

Một  số khảo sát trên động vật cho thấy, động vật bị tổn thương gan, thận,  hệ tim mạch và tăng tỷ lệ bị ung thư phổi, ung thư gan khi tiếp xúc lâu  dài với dung môi này. Ngoài ra, ethyl acetate và dung môi toluene khi  hít phải lượng nhiều cũng sẽ gây nên các biểu hiện tổn thương chủ yếu  đến hệ thần kinh trung ương nhức đầu, nôn mửa, đau họng, chóng mặt, buồn  ngủ, yếu người và gây mất ý thức.

Mặt khác,  cũng do thành phần có trong keo là những hợp chất không tan, vón thành  cục, sẽ thấm vào lớp vỏ quả có dạng xốp, người ăn phải số lượng nhiều sẽ  ảnh hưởng đến gan, thận, hệ tiêu hóa, nguy hiểm cho sức khỏe.

"Không  chỉ có quả mà hoa và hạt cũng bị dùng keo dính để tăng giá. Ví dụ như  hạt điều, những loại hạt xuất khẩu đã được kiểm định trước khi xuất hàng  thì đạt tiêu chuẩn, nhưng những loại hạt tiêu thụ trong nước nếu còn  nguyên hạt giá cao hơn. Những hạt bị vỡ do thu mua giá thấp nên đã có  trường hợp người bán dùng keo dính lại thành hạt lành lặn bán giá cao.  Loại quả vỏ mỏng như trái quýt và loại hạt người mua ăn trực tiếp mà  dùng keo dính như vậy quá nguy hiểm cho sức khỏe", TS Phan Thế Đồng nói.

Người  tiêu dùng khi mua các loại hoa quả cần kiểm tra kỹ phần vùng tiếp xúc  giữa cuống với vỏ trái cây. Cầm trái lắc nhẹ nếu là cuống bị dán thì sẽ  dễ dàng bị bong ra. Thường thì các cuống lá bị dính sẽ nhanh héo, nên  người bán sẽ dán trong khoảng thời gian gần thời điểm bán, người mua có  thể chạm tay vào xung quanh vùng cuống sẽ có cảm giác bị dính tay.

TS Hà Thúc Chí Nhân